قشم ، جزیره ای با شگفتی های فراوان - وبلاگ تالار پذیرایی

به گزارش وبلاگ تالار پذیرایی، قشم نام جزیره ای است در خلیج فارس در استان هرمزگان ایران. جزیره قشم بزرگ ترین جزیره غیرمستقل دنیا و بزرگ تر از 22 کشور دنیا است. شهر قشم در شرقی ترین نقطه جزیره واقع شده است و به رغم آنکه این شهر نسبت به کل جزیره مرکزیت هندسی ندارد، اما به دلیل موقعیت مهم استراتژیک آن از قدیم واجد اهمیت بوده و عمده ترین سکونتگاه جزیره است. بعلاوه این جزیره به لحاظ جذابیت های گردشگری بسیار قوی بوده و از مراکز دیدنی و تاریخی فراوانی تشکیل شده است که

قشم ، جزیره ای با شگفتی های فراوان

قشم نام جزیره ای است در خلیج فارس در استان هرمزگان ایران. جزیره قشم بزرگ ترین جزیره غیرمستقل دنیا و بزرگ تر از 22 کشور دنیا است. شهر قشم در شرقی ترین نقطه جزیره واقع شده است و به رغم آنکه این شهر نسبت به کل جزیره مرکزیت هندسی ندارد، اما به علت موقعیت مهم استراتژیک آن از قدیم واجد اهمیت بوده و عمده ترین سکونتگاه جزیره است. بعلاوه این جزیره به لحاظ جذابیت های گردشگری بسیار قوی بوده و از مراکز دیدنی و تاریخی فراوانی تشکیل شده است که بعضی از آنان را نام می بریم.

جنگل دریایی حرا

زیست بوم جنگلهای حرا، درختانی است که در آب دریا رشد می نمایند و زیست بوم پربازدهی را می سازند. در این جنگلها دو گونه حرا و چندل وجود دارد. بسیاری از گونه های آبزی و حیات وحش وابستگی مستقیم و غیر مستقیم به حرا دارند و این جنگلها در پیرامون خود محیط مناسبی را برای رشد و پرورش ماهیان فراهم می نمایند. زیست بوم دریایی حرا به علت استفاده انسان و سوخت و تغذیه و دام، بسیار حائز اهمیت است. آب در طول شبانه روز 2 بار عقب نشینی می نماید و 2 بار پیشروی، این عمل مداوم شرایط زیستی ویژه ای به این جنگل دریایی می بخشد. جوامع جنگلی مانگرو (حرا) در طول میلیونها سال پیروز شده اند تا سازگاری اعجاب انگیزی با آب شور دریا و سواحل جزر و مدی پیدا نمایند. اصولا این گیاهان قادر نیستند دمای کمتراز 5 درجه سانتی گراد را تحمل نمایند. ضمن اینکه شوری بین 20 تا 32 در هزار برای رشد آنها مناسب است. مانگرو یکی از مقاومترین گونه ها محسوب می گردد که با حداقل احتیاجهای خاص گیاهان مانگرو، در سواحل و امتداد کوهها توسعه می یابد. یکی از ویژگی های درختچه حرا، ریشه آن است. ریشه های اصلی حرا کوتاه و کم عمق اند و از آنها ریشه های فرعی و باریک و عمودی اسفنجی به سمت بالا منشعب شده و بطور میانه تا 30 سانتی متر از سطح زمین بالاتر می فرایند. این ریشه های هوایی بتدریج دور درخت را پوشش می دهند و تبدیل به یک شبکه می شوند و به این ترتیب امکان زیستگاه در چنین محیط باتلاقی را فراهم می نمایند. این ریشه ها از شوری اطراف نیز می کاهند تا امکان تغذیه گیاه از آب بسیار شور دریا میسر گردد. جنگلهای دریایی حرا در شبانه روز دو بار در آب دریا آبتنی می نمایند. هنگام مد ماهیان زیادی به طرف جنگل حرکت می نمایند و صیادان محلی نیز به خوبی این را می دانند.

غارهای نمکدان

گنبد نمکی نمکدان، تنها گنبد نمکی در جزیره قشم است که از میان دماغه جنوب، تا قدیس سلخ و دماغه شمال غربی تا قدیس باسعیدو بالا آمده است و در نقشه تقریبا دایره ای شکل و به قطر 17* 5/6 کیلومتر است. بام گنبدی دارای توپوگرافی نامنظم است و دیواره آن بسیار پرشیب می باشد. در بخش جنوبی گنبد نمکی نمکدان، غارهای نمکی (Salt Caves) بسیار زیبا و شگفت انگیزی وجود دارد که ارتفاع تا 20 متر نیز مقدار گیری شده است. سقف غار بوسیله قندیلهای فراوان پوشیده شده است که با گذشت زمان در اثر نفوذ آب تغییر شکل می دهند. از میان غارهای نمکی زیبا و عجیب، آب زیر زمینی دائمی نیز جریان دارد که در تمام طول امسال است و در دامنه کوه به صورت چشمه نمکی است که چشم انداز بسیار زیبا و دیدنی را ایجاد می نماید.

غارهای خربس

بر پیشانی کوهی مشرف به ساحل جنوبی جزیره، 4 دهانه غار، از درون به هم پیوسته، در ارتفاع 20 تا 30 متر به چشم می خورد که به غارهای خربس Xarbes معروفیت دارند که گفته می گردد از دوره مادها هستند. این غارها که از پدیده های کهن زمین شناختی به شمار می فرایند، همراه با دیگر پدیده ها و کوهها و خود جزیره قشم دنباله چین خوردگی های رشته کوههای زاگرس هستند که در هزاره های گذشته از زیر آب سربرآورده اند. این غارها از درون با مجموعه دهلیز ها، تالارها و اتاقهای متعدد به ابعاد 5/5*4 متر و چشمه ها و روزنه های گوناگونی که رو به شمال و جنوب قرار دارند، مؤید حضور مردمانی از دورانهای کهن در این جزیره هستند. پیداست که دست آدمیان به مرور زمان و به منظور کاربردهای گوناگون، شکل و سیمای این غارها و دیواره های آنها را دگرگون ساخته و مناسب احتیاجهای خود درآورده است. ساختار راز آمیز این غارها و قرار گرفتن آن بر بلندی، این عقیده را دامن زده که اینجا در روزگار مادها نیایشگاه مهر و محلی برای ستودن الهه میترا بوده است.

درخت انجیر معابد یا درخت لور

درخت همواره سبز و نسبتا تناوری است که برگهای چرمی بیضی تاکروی شکل و رنگ سبز تیره دارد. برگهای جوان، طویل و به رنگ برنزی درخشان هستند و هنگامی که برگها بالغ می شوند، رگبرگها کمرنگ شده و برگها شکل متمایزی پیدا می نمایند. این درخت به وسیله ریشه های هوایی توسعه پیدا می نماید. میوه این درخت قرمز تا قهوه ای کروی با پهنای معادل 2 سانتیمتر که به صورت دو تایی جوانه می زنند، است. این درخت به هنگام رشد به آب احتیاج ندارد.

تخمگذاری لاک پشتها

مردم ساکن جزایر از تخمگذاری لاک پشت ها در شروع بهار و اواخر زمستان خبر می دهند.لاک پشت وقتی برای تخمگذاری به ساحل می رسد، ابتدا در شنهای ساحلی، در بالاترین حد مد، به یاری باله های عقبی چاله ای عمیق حفر می نماید و سپس تعداد زیادی تخم (در حدود یکصد عدد) در آن می گذارد. پس از تخمگذاری، روی چاله را با یاری باله ها با شن کاملا می پوشاند. ظرف بیست دقیقه تا دو ساعت بیش از یکصد تخم در چاله می گذارند. لاکپشت ماده پس از این همه کوشش و تقلا، منطقه را برای همواره ترک می نماید. چند ساحلی را که بیشترین تخمگذاری لاکپشتها در آنها صورت می گیرد، عبارتند از: شیب دراز، شیب چوزی و شیب پویی. سواحل شیب دراز برترین مکان تخمگذاری لاک پشت های عقابی است. وزن میانه لاک پشت های دریایی عقابی ماده تخمگذار در ساحل شیب دراز 40 کیلوگرم و 400 گرم است. پنج گونه لاک پشت دریایی که در آبهای عمان و خلیج فارس زندگی و زادآوری می نمایند و بی تردید در آبهای کشور ما نیز حضور دارند، به قرار زیر است: .1 لاک پشت دریایی سبز .2 لاک پشت دریایی عقابی .3 لاک پشت دریایی چرمی .4 لاک پشت دریایی سرخ .5 لاک پشت دریایی رایدلی طول میانه لاک پشتی لاک پشت های عقابی بین 70 تا 80 و پهنای آن بین 60 تا 70 سانتی متر بوده، وزن میانه آنها نیز در حدود 49 کیلوگرم است. تعداد تخمهای گذاشته شده در بیشتر چاله ها بیش از صد و حدبیشتر 132 و حداقل 47 عدد است. حجم تخمها نیز از 25 تا 30 سانتیمتر مکعب در نوسان است. وزن تخم لاک پشت عقابی 79/25 تا 89/30 گرم و قطر آن 43 میلیمتر است.

قلعه های تاریخی

در ساحل محله مسنی قشم، دربندر قدیمی و کهن لافت در کنار چاه های طلا و در جزیره هرمز و لارک آثاری از قلعه هایی به جا مانده از زمانهای دور است که امروزه این آثار از جمله میراثهای تاریخی خلیج فارس به شمار میفرایند و به عنوان بازمانده های معماری استعماری و نماد پایمردی مردمان جنوب، توجه جویندگان حقیقت و علاقه مندان به تاریخ دریای پارس را به خود جلب می نمایند.

قلعه قشم

قلعه قشم که از 400 سال پیش به جای مانده، از جمله قلعه های پرتغالی است که با سنگ مرجان و ساروج برپا شده است. این قلعه دو بارو داشته که در هر یک از چهار گوشه باروها برجی برآمده بوده است. درون قلعه، اتاق ها و انبارها و برکه ها و چاه هایی ساخته بودند که هنوز آثاری از آنها به جای مانده است. شیوه معماری قلعه و طرح برج و باروبندی آن همچون قلعه سازی ایران در دوره ساسانی است. پرتغالیان از برجهای دیده بانی قلعه که دیدگاهی فراگیرنده داشت، رفت و آمد کشتی های جنگی و تجاری را در آبهای خلیج فارس زیر نظر می گرفته اند. لازم به ذکر است همزمان با پادشاهی محمد شاه قاجار، کوترال (شیخ عبدالرحمان) ، حاکم قشم و خانواده و بستگان او در این قلعه زندگی می کردند. از دیگر آثار تاریخی جزیره قشم، قلعه لافت، قلعه هرمز،قبرستان انگلیسی ها، کلات کشتار، تم سینتی (مقبره مقدس) چهل دختران، آب بندهای پی پشت و گوران، مسجد جامع قشم (با قدمتی قبل از دوره صفویه) ، برکه آب بی بی صوغیه مجموعه کولغان، مقبره شاه شهید و گورستان مقابل آن، بقعه شیخ برخ، مقبرهشیخ زین العباد،مقبره سیدان، مقبره شیخ آندر آبی، برج های دیده بانی، چاه های طلا .

منبع: راسخون