وازلین چیست، چه مزایا و معایبی دارد و چگونه باید از آن استفاده کرد؟
به گزارش وبلاگ تالار پذیرایی، ژله پترولیوم (Petroleum jelly) که بیشتر افراد آن را با نام تجاری وازلین می شناسند، ماده غلیظ و مومی شکلی است که اگر به داخل کابینت یا جعبه داروهای تمام خانواده ها نگاهی بیندازید، حتماً یک نمونه از آن را پیدا خواهید کرد.
ژله پترولیوم یکی از پرکاربردترین محصولاتی است که مردم از آن برای درمان مسائل پوستی استفاده می نمایند. با این حال، استفاده از ژله پترولیوم ممکن است عوارضی هم به همراه داشته باشد که همه باید از آن ها مطلع باشند. در مقاله امروز وبلاگ تالار پذیرایی مگ درباره فواید و عوارض وازلین و بعلاوه روش صحیح استفاده از آن صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
ژله پترولیوم یا وازلین چیست؟
شیمیدان ها ژله پترولیوم را از نفت می گیرند. این محصول از زمانی که رابرت آگوستوس چزبرو (Robert Augustus Chesebrough) آن را در سال 1859 میلادی کشف کرد، تغییر چندانی ننموده است. چزبرو متوجه شد که کارگران شرکت نفت از یک ماده مومی شکل برای التیام زخم ها و سوختگی های خود استفاده می نمایند. او در نهایت این ماده را به صورت وازلین روانه بازار کرد.
ژله پترولیوم تصفیه شده یا وازلین خالص، یک روغن معدنی است که در بسیاری از شرکت ها به عنوان یک محصول عمومی مراقبت از پوست فراوری می گردد. به علاوه، از پرمصرف ترین موادی است که در انواع لوسیون ها، کرم ها و لوازم آرایشی مورد استفاده قرار می گیرد.
تفاوت وازلین خالص و تصفیه شده با وازلین تصفیه نشده
تفاوت بین ژله پترولیوم تصفیه شده و تصفیه نشده در فرآیند فراوری این دو محصول نهفته است. استفاده از ژله پترولیوم تصفیه شده که نتیجه فرآیندهای تقطیر است، بی خطر تلقی می گردد. اما ژله پترولیوم تصفیه نشده حاوی هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای (PAHs) است که با انواع مختلفی از سرطان ها مرتبط هستند. بعلاوه به نظر می رسد که این ترکیبات عملکرد غدد درون ریز و هورمون ها را مختل می نمایند که این امر می تواند به بیماری های مرتبط با باروری و بیماری های مرتبط با سیستم ایمنی، کلیه ها، خون، طحال، ریه ها، کبد، رشد جنین و… منجر گردد.
علاوه بر PAHs، روغن های معدنی تصفیه نشده برای سلامت انسان مضر هستند و در لیست مواد سرطان زا قرار می گیرند. بنابراین، هرگز نباید از وازلین به شکل تصفیه نشده بهره ببرید. در وازلینی که به درستی تصفیه شده باشد کوچک ترین اثری از PAHs و سایر مواد سرطان زا وجود ندارد. با این حال، بهتر است برای کاهش خطرات احتمالی فقط محصولات فراوریشده به وسیله برندهای معتبر را بخرید.
فواید وازلین
زمانی شرکت ها ژله پترولیوم را به عنوان یک درمان معجزه آسا برای همه چیز، از چین و چروک گرفته تا سوختگی، به بازار عرضه کردند. اگرچه وازلین نمی تواند تمام بیماری های پوستی را درمان کند، اما یک محصول همه کاره و ارزان به شمار می رود. مهم ترین فواید ژله پترولیوم عبارتند از:
خشکی پوست را برطرف می نماید
پوست خشک ممکن است دچار خارش، ترک خوردگی و حتی خونریزی گردد. از آنجا که پمادها نسبت به لوسیون ها مؤثرتر هستند، می توانید از ژله پترولیوم روی پوست خشک لب ها، پلک ها و سایر نقاط بدن بهره ببرید.
بهتر است قبل از اینکه در فصول سرد و خشک سال از خانه خارج شوید، وازلین را روی پوست تحریک شده بمالید. پوست نمی تواند به راحتی ژله پترولیوم را جذب کند. این بدان معنی است که وازلین واقعاً یک مرطوب نماینده نیست، بلکه با ایجاد یک لایه محافظ روی اپیدرم باعث حفظ رطوبت پوست می گردد.
در درمان راش پوشک مؤثر است
راش یا بثورات پوشک یک بیماری شایع پوستی است که معمولاً در بچه ها زیر دو سال دیده می گردد. این بیماری باعث می گردد مناطقی از پوست که در تماس با پوشک هستند، دچار ساییدگی، قرمزی و سوزش شوند.
برترین راه برای جلوگیری از راش پوشک این است که پوست کودک را تا حد امکان خشک و تمیز نگه دارید. با این حال اگر فرزندتان به این مشکل دچار شد، هر بار که پوشک او را عوض می کنید روی پوست میزانی وازلین بمالید. وازلین با ایجاد یک سد رطوبتی روی پوست خطر ابتلا به راش پوشک را کاهش داده و به درمان آن یاری می نماید. با مراقبت صحیح، باید بثورات طی سه تا چهار روز از بین بروند. در غیر این صورت، به متخصص پوست مراجعه کنید.
به بهبود پوست آسیب دیده یاری می نماید
آموزشگاه پوست آمریکا توصیه می نماید که برای بهبود زخم های جزئی مانند بریدگی ها و خراش ها از وازلین بهره ببرید. این کار به جلوگیری از خشک شدن و بزرگ تر شدن زخم یاری نموده و مانع خارش آن می گردد. بعلاوه خطر ایجاد اسکار (جای زخم) را کاهش می دهد.
با این حال، یک مطالعه که در سال 2018 اجرا شده است، این ادعا را رد می نماید. محققان این مطالعه دریافتند که ژله پترولیوم می تواند روند بهبودی را کندتر نموده و خطر عفونت را افزایش دهد.
از سایش پوست جلوگیری می نماید
سایش نوعی تحریک پوستی است که به علت اصطکاک در بین چین های پوستی (برای مثال زیر بغل، کشاله ران ها و…) یا بین پوست و لباس های نامناسب ایجاد می گردد. این مشکل به خصوص برای کسانی که پوست شان خشک است یا از اگزما رنج می برند، آزاردهنده است. استفاده از وازلین در نواحی مستعد سایش می تواند از بروز این مشکل پیشگیری کند.
ناخن ها را آبرسانی می نماید
استفاده منظم از وازلین روی ناخن ها و کوتیکول ها شنمایندگی ناخن ها را به حداقل می رساند و از خرد شدن آن ها جلوگیری می نماید. برای کسب برترین نتیجه، زمانی که ناخن ها کمی مرطوب هستند از وازلین بهره ببرید.
به کنترل اگزما یاری می نماید
اگزما یک بیماری مزمن پوستی است که باعث تحریک، خارش و پوسته پوسته شدن پوست می گردد. یک مطالعه نشان داد که مرطوب کردن پوست نوزادانی که در معرض خطر اگزما قرار دارند، می تواند از شیوع این مشکل جلوگیری کند. طبق این مطالعه، وازلین از سایر گزینه ها مؤثرتر و ارزان تر بود.
عوارض وازلین
ژله پترولیوم فواید و مزایای بی شماری دارد، اما برای همه چیز و همه کس مناسب نیست. از سوی دیگر، این محصول فقط برای استعمال خارجی است و نباید از آن در داخل اندام های بدن (برای مثال داخل چشم یا واژن) استفاده کرد. مهم ترین عوارض وازلین شامل موارد زیر است:
ممکن است آلرژی زا باشد
برخی از افراد نسبت به فرآورده های نفتی حساس تر هستند و ممکن است دچار آلرژی شوند. هنگام استفاده از یک محصول تازه، همواره مراقب تحریکات و واکنش های نامطلوب باشید.
در برخی موارد، احتمال بروز عفونت را افزایش می دهد
اگر قبل از مصرف وازلین پوست خود را تمیز نکنید یا اجازه ندهید که به درستی خشک گردد، ممکن است دچار عفونت های باکتریایی یا قارچی شوید. باکتری ها می توانند از ظروف آلوده وازلین هم به بدن شما منتقل شوند.
محتمل است به مسائل تنفسی منجر گردد
اگرچه برخی از مردم از ژله پترولیوم برای کاهش ترک خوردگی و خشکی سوراخ های بینی استفاده می نمایند، اما انجام این کار به طور بالقوه می تواند باعث مسائل تنفسی گردد. وازلین را فقط روی پوست بمالید و از آن برای قسمت های داخلی بدن استفاده نکنید.
هر کسی که به بیماری های تنفسی مانند آسم مبتلا است، باید قبل از مالیدن وازلین در نزدیکی بینی یا دهان خود با پزشک صحبت کند. برای استفاده از وازلین در اطراف بینی بچه ها هم باید نظر پزشک را جویا شوید.
باعث بسته شدن منافذ پوست می گردد
برخی از افراد، به ویژه آن هایی که پوست چرب دارند، ممکن است در اثر استفاده زیاد از وازلین به علت مسدود شدن منافذ پوست دچار آکنه شوند. برای جلوگیری از جوش زدن، باید قبل از استفاده از وازلین پوست خود را کاملاً تمیز کنید و این محصول را برای مدت طولانی روی پوست قرار ندهید. افرادی که دارای آکنه یا پوست حساس هستند، بهتر است از مالیدن وازلین روی نواحی مستعد آکنه مانند صورت خودداری نمایند.
قابل اشتعال است
از مصرف وازلین در نزدیکی آتش یا سایر شعله های باز خودداری کنید و هنگام سیگار کشیدن از مالیدن آن روی پوست بپرهیزید. وازلین را در محیط خشک و خنک قرار دهید.
موارد منع مصرف وازلین
متخصصان پوست توصیه می نمایند در صورت داشتن پوست مستعد آکنه، چرب یا مختلط از استفاده از وازلین خودداری کنید، چرا که منافذ را مسدود و پوست شما را چرب می نماید. بعلاوه نباید به محض مشاهده علائم آفتاب سوختگی از وازلین بهره ببرید، چون ممکن است با محبوس کردن حرارت باعث تشدید آفتاب سوختگی گردد.
نحوه استفاده از وازلین
بعد از شستن و خشک کردن دست ها با انگشت میزان کمی وازلین بردارید و آن را به آرامی به صورت یک لایه نازک روی پوست تمیز قرار دهید. بهتر است وازلین را روی پوستی که کمی مرطوب است بمالید تا رطوبت آن حفظ گردد. از مصرف بیش از حد وازلین خودداری کنید، چون باعث ایجاد یک لایه ضخیم روی پوست شما می گردد.
برای درمان خشکی پوست می توانید روزی یک بار بعد از حمام از وازلین بهره ببرید. با این حال اگر در محیط مرطوب زندگی می کنید، از مالیدن این محصول روی پوست خودداری کنید.
برترین روش پاک کردن وازلین از روی پوست
ژله پترولیوم یک پوشش مومی شکل روی پوست شما ایجاد می نماید که ممکن ا ست با استفاده از آب و صابون معمولی پاک نگردد. علاوه بر آب گرم و صابون، توصیه می گردد به یاری یک اسفنج کنجاک یا پارچه مرطوب وازلین را از روی پوست پاک کنید.
قبل از شستن وازلین از روی پوست صورت، از یک روغن پاک نماینده بهره ببرید تا محصول، آلودگی ها و سبوم از بین بروند. علاوه بر این، پس از شست وشو از یک تونر ملایم صورت بهره ببرید. میسلار واتر (محلول پاک نماینده آرایش) یکی از برترین گزینه ها برای تمیز کردن وازلین از روی پوست است.
جایگزین های وازلین
برترین جایگزین های طبیعی برای ژله پترولیوم عبارتند از: موم زنبور عسل، روغن نارگیل، شی باتر، روغن آووکادو، روغن جوجوبا، کره کاکائو، روغن زیتون و…
کلام پایانی
ژله پترولیوم یا وازلین یک محصول پرکاربرد و ارزان است که اگر از انواع خالص و تصفیه شده آن بهره ببرید، بعید است که به بروز مسائل پوستی خاصی منجر گردد. با این حال، به یاد داشته باشید که وازلین نمی تواند جایگزین سایر محصولات مراقبت از پوست نظیر مرطوب نماینده های باکیفیت گردد. از سوی دیگر، ممکن است سرعت بهبود برخی از بیماری های پوستی را کاهش دهد یا علائم آن ها را تشدید کند.
اگر نگران مسائل پوستی خود هستید یا می خواهید فواید و خطرات احتمالی وازلین را بسنجید، با متخصص پوست مشورت کنید. در صورتی که بعد از مصرف وازلین علائمی مانند خارش، تورم، بثورات پوستی، مسائل تنفسی، سرگیجه و… را مشاهده کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ تالار پذیرایی مگ را بخوانید.
منابع: skinkraft, aad, medicalnewstoday
منبع: دیجیکالا مگ